Alışveriş Merkezleri ve Zincir Mağazalar

Alışveriş merkezleri müşterilere alışveriş yapma, dinlenme, eğlenme, hoşça vakit geçirme, spor yapma vb. imkanlarını güvenli ve huzurlu ortamlar içerisinde sunabildikleri ölçüde tercih edileceklerdir.

Başlangıcında kapalı çarşı ve pasaj yapısı ile yola çıkan, günden güne modernize olarak günümüzdeki hallerine ulaşan, Alışveriş Merkezleri, insanların tüketim ihtiyacı, iyi bir film izleme, yemek yeme ve alışveriş yapma gibi birçok ihtiyacını karşıladığı, cazip ve popüler olan, genellikle de kapalı mekânlardır. Bu nedenlerden dolayı, insanların yoğunluklu olarak tercih ettikleri alışveriş merkezlerinde güvenlik hizmetleri de önemini arttırarak devam ettirmektedir.

Güvenlik personellerinin Alışveriş Merkezlerindeki rolüne gelince; güvenlik personelleri buralarda sadece güvenlik hizmeti vermekle kalmamaktadır. Bu hizmetin yanında düzenleyici, organize edici, uyarıcı, harekete geçirici, sürekliliği sağlayıcı, yönlendirici vb. gibi birçok örtülü işi de kendiliğinden yüklenmektedir Alışveriş Merkezlerinin bu alandaki var olan boşluğunu güvenlik ekibi doldurmaktadır. Çünkü AVM güvenliği müşteri memnuniyeti odaklılığına dayanmıştır. Etkili iletişimin ağırlıklı olarak gerekmesi, görev tanımlarının fazlalığı gibi faktörler onu biraz olsun diğer güvenlik konseptlerinden ayırmaktadır.

Çok fazla insanın can ve mal güvenliğinden sorumlu olmalarından dolayı burada başarılı ve verimli olmaları esastır. Başarılı olabilmeleri için; amirleri tarafından sevk ve idaresinin yapılarak iyi koordine olmaları, sürekli olarak dikkatli ve titiz görev yapmaları, tam ve eksiksiz teçhizatın kullanılmaları gerekmektedir. Ayrıca iyi projelendirilmiş kamera yerleşimleri ve iyi izlemeler yapan kamera operatörleri ile güncel hizmet içi eğitim çalışmaları sürekli yapılmalıdır.

Şuana kadar ülkemizde alış veriş merkezlerinde yaşanan en büyük tehdit özellikle çatıda meydana gelen yangınlar ve sel nedeniyle bir alış veriş merkezlerinin sular altında kalmasıdır. Bomba, baskın, sabotaj, daha büyük yangın, deprem, sel vb. gibi durumların sebebiyet verebileceği geniş çaplı tahliye olayları henüz yaşanmamıştır. Yani oluşabilecek bu tür olağanüstü haller meydana gelmediğinden, olası bir durumda güvenlik personelinin verebileceği tepkisi de ölçülememiştir. Bilinmemesinin ve yaşanmamasının en kötü yanlarından birisi ise dersler çıkarılıp önlemler alınmasının da mümkün hale gelememesidir.

İnsanlar genellikle alış veriş merkezlerinin sorunlardan uzak, güvenli bir yer olarak algılarlar. Oysa bu çok yanlış bir bakış acısıdır. Çünkü dünya genelinde alışveriş merkezleri sadece başıboş serserilikler, hırsızlık ve çalma gibi sorunlarla değil; aynı zamanda çetelerin zorbalığı ve terörizm gibi sorunlarla da uğraşmaktadır. Ülkemizde her ne kadar bu sorunlar aşırı olarak yaşanmamışsa da, bu yaşanmayacağı anlamına gelmemektedir.

Alışveriş merkezi giriş ve çıkış kapıları sistemin kalbini oluşturmaktadır. Buralardaki giriş ve çıkış kapılarında emin ve güvenilir bir izlenim oluşturmak için çevresel dizayn vasıtasıyla suç ve terörizm önleme metodunu kullanacak cihaz ve yollar düşünülmelidir. Olası bir terör saldırısında insanların nasıl korunacağı ve nasıl çabucak tahliye edileceği ciddi anlamda üzerine düşülmesi gereken bir konudur.

Aşağıdaki şu hususlar da alışveriş merkezinin güvenlik konusunda korunabilir, huzurlu ve rahat bir yer olması için önemlidir:

1.Olası olaylar karşısında, çaresiz ve etkisiz kalınmaması için alışveriş merkezi, acil eylem planı yapılmalı ve olay değerlendirme komitesi oluşturmalıdır.

2.Alışveriş merkezi yetkilileri, özel güvenlik ve operasyon müdürleri ile kolluk kuvvetleri olay olmadan önce hep beraber bir işbirliği oluşturup plan ve projeler hazırlamalıdırlar.  Mevcut özel güvenlik personeli de bu plan ve projeye uyumu sağlanmalı ve eğitimi düzenli olarak bu doğrultuda yapılmalıdır.

3.Ayrıca bu çalışmalar yapılırken,  algılanan tehdit ile gerçekleşen tehdit arasında genellikle bir fark olduğunun farkına varmak çok önemlidir. Mevcut şartlara bağlı olarak büyük ihtimalle hangi tehdidin olacağını kestirmek de çok ama çok önemlidir.

4.Alışveriş merkezi yönetiminin ve çalışanlarının özel güvenlik ile iyi bir iletişim içinde olması gereklidir.

5.Kolluk kuvvetleri ile özel güvenlik arasında sağlıklı ve hızlı bir iletişim gereklidir.

6.Olası olayların önüne geçebilmek için teknolojik güvenlik sistemleri kullanılmalıdır (x-ray cihazları, metal kapı detektörleri, el detektörleri,  cctv ,v.b)

7.Araç kontrolünün ve giriş kontrol yeri etkin ve verimli şekilde kullanılmalıdır.

8.LPG’ li araçlar kapalı garajlara alınmamalıdır.

9.Olası bir olayda park yerlerinin hızlı bir şekilde tahliyesinin yapılması için gerekli eylem planının oluşturulmalıdır.

10.Düzenli olarak alışveriş merkezi ve mağaza güvenlik talimnameleri (yangın ve tahliye talimleri gibi)oluşturulmalı ve uygulaması yapılmalıdır.